عوارض
ناکامی واکسیناسیون : 1- کیفیت واکسن : اولیه موضوع به عنوان باخت واکسن کیفیت واکسن است . با وجود کیفیت بالای اکثر واکسن های جانور در بازار در بعضا از مورد ها واکسن ها به موادتشکیل دهنده فرنگی و گاها دست اندرکاران بیماری زا آلوده می‌گردند به همین خاطر باید سعی شود تا واکسن ها از شرکت های صاحب نام و معتبر تهیه شود . امروزه بروز تکنیک های جدید تا حدی از وقوع آلودگس در واکسن های ساخت گردیده کاسته می باشد .
2- حمل و نقل و آماده سازی واکسن : بی دقتی در رعایت نکات مربوط به حمل و نقل و آماده سازی واکسن به ویژ] واکسن زنده ، همواره علل کلیدی باخت واکسناسیون در گاه های طیور هست .واکسن ها به طور معمول در دمای 2 تا 8 سکو ذخیره می‌شوند و لازم میباشد تا در بازه حمل و نقل نیز دمای مذکور مراقبت گردد . در سطح مزرعه نیز باید از قسمت ذیل یخچال فریزر به کارگیری کرد و در هنگام جابه جاکردن نیز بایستی از فلاکس حاوی قطعات یخ به کارگیری کرد .مهیا سازی واکسن نباید در تحت خورشید فیس گیرد زیرا اشعه بی واسطه بر روی اقتدار آن تاثیر منفی خواهد گذاشت و در حین توزین واکسن هم می بایست این امر رخ گیرد . واکسن برونشیت 1 ساعت آن گاه از مهیا سازی در وضعیت هوای گرم 50 درصد اقتدار ایمنی زایی را از دست میدهد .
واکسن های کشته نیز به همین روال باید رعایت شود 3-تجویز واکسن : عامل بیش از 50 درصد از کل مورد ها باخت برنامه واکسیناسیون تجویز نامطلوب می باشد . وجود کلر و یا سایر مواد ضدعفونی جان دار در آب سبب خنثی یا این که کم اثر کردن ویروس زنده واکسن میگردد .واکسن های کشته که به نحوه پایین جلدی و یا داخل عضلانی تجویز میشود هم می‌توانند به برهان بی دقتی در تجویز آنها با نتایج مناسب همپا نباشند . نامناسب بودن تجویز واکسن های زنده ( از روش آب آشامیدنی یا این که اسپری یا این که قطره چشمی ) ممکن است سبب شود تا تعدادی از طیوران مو جود در تالار واکسن را دریافت نکنند و نسبت به آن بیماری حیاتی باقی بمانند . زیرا اصولا در تراز یک تالار نمی توانایی به انتقال ویروس واکسن از یک پرنده ( واکسینه شده) به پرنده دیگر ( غیر واکسینه ) اطمینان کرد . در مورد واکسن های کشته موقعیت صورت حاد تری به خود میگیرد زیرا احتمال انتقال ویروس از یک پرنده به پرنده دیگر وجود ندارد به همین خاطر ایمنی یکنواختی در گله حاصل نمی آید . در چنین حالتی احتمال این که ادله بیماری زای دفع گردیده پرندگان واکسینه شده بتواند صاحبخانه دارای اهمیت ( واکسینه نشده ) ارتقاء می یابد . رعایت سفارش های کارخانه آفریننده در هنگام تجویز فراوان حتمی هست .هنگام به کار گیری از واکسن نباید آن را رقیق نمود یا این که از دز کمتر به کارگیری نمود . این تصور هم خطا است که در صورتی‌که هر چه دز مصرفی بخش اعظم باشد جواب خوب تر میباشد پرنده به واکسن دز بیش تر جواب مناسب نداده و به عنوان یک استرس دوچندان عمل می‌نماید . هیچ وقت نباید واکسن های زنده را به فیس مخلوط با هم به عمل برد . فقط در شرایطی که واکسن ها بوسیله کمپانی ها با نیز ساخته شده باشد میتوان استفاده کرد . در هنگا واکسیناسیون از ظزوف فلزی به کار گیری نکنید .کلیه طیور جانور در یک سالن در یک روز واکسینه شوند .بایستی در تمام پروسه تجویز واکسن وضعیت بهداشتی و استریل ( راز سوزن ها و وسالیل ) به خوبی رعایت شود .
4-سروتیپ/سویه واکسن : باخت واکسن ممکن می باشد در سود آن باشد که سروتیپ ویروس مو جود در واکسن با سروتیپ موجود در فارم گوناگون باشد . بیماری برونشیت یک عدد از مثال های بارز این واقیت میباشد . پادتن های ساخت شده برعلیه سروتیپ ماساچوست ویروس برونشیت حاذق به بلوکه کردن گیرنده های ویروس فیلد ماساچوست بوده و مانع از اتصال ویروس به سلول های دستگاه تنفس شده و در فیض ازایجاد بیماری پرهیز میکنند .گیرنده های موجود در دیگر سروتیپ های ویروس برونشیت ( نظیر آرکانزاس , فلوریدا و . . .) با گیرنده های سروتیپ ماساچوست تفاوت دارا هستند . لذا پادتن ها اثر گذار نمی شوند .ویروس
دلیل برونشیت در گیر جهش ( موتاسیون )میگردد و پادگن هایی را پدید میآورد ولی سویه ماساچوست نگهداری متقاطع ، در برابر بسیاری از سویه ها ایجاد میکند 5-تفاوت حدت سویه واکسن و سویه فارم : تصمیم گیری صحیح در مورد تعیین حدت سویه واکسن مصرفی ( ملایم یا وخیم ) از اهمیت متعددی برخوردار هست . این تصمیم گیری باید بر شالوده موقعیت معضل بیماری قضیه حیث در ناحیه و همین طور وضعیت کلی سالم گله پایدار باشد .در‌صورتی‌که بیماری مو جود در فارم از دسته مضاعف وخیم باشد در حالی که سویه واکسن مصرفی از نوع ملایم و دوچندان تخفیف حدت یافته باشد با وجود تجویز عالی پاسخ مناسبی نمیدهد . زیرا تراز ایمنی به حدی نمیباشد که بتواند گله را محافظت کند . یا اگر واکسن مصرفی نوع وخیم باشد در صورتی که نیاز نباشد مطمئنا عکس العمل های پس از واکسیناسیون در گله با شدت بیشتری پیدایش خواهد یافت . در بیماری نیوکاسل ویروس های لنتوژیک ( ب1 و لاسوتا )کم حدت بوده البته ویروس مزوژیک ( حدت بیشتر) قادر بوده و در سنین بالا ی8 هفته یا این که پس از سویه قلیل حدت مصرف می شود . ظهور سویه های بسیار حاد (very virulent vv) و فراوان دوچندان خراب (+vv) در فارم ها که به نام واریانت ( در پیش‌رو کلاسیک ) معروف شده در حالا کسترش می باشد . متاسفانه سویه های کلاسیک جان دار در واکسن مصرفی کارکشته نمیباشد تا ایمنی کافی جهت حفظ گله در برابر سویه های واریانت را آماده آورد .
6- حضور پادتن های مادری : در طیور پادتن های مادری از روش تخم مرغ انتقال می‌یابد صرفا پادتن منتقل شده lgG می باشد .پادتن ها معمولا تا سن 3 هفتگی جوجه ها از بین میروند . که سرعت کاهش پادتن ها در جوجه های گوشتی به استدلال سرعت پرورش نسبت به پولت ها عمده است . عیار این پادتن ها در 3 روز اول زندگی کاهش نمی یابد که علت آن جذب پادتن های جان دار در کیسه زرده می باشد . کاهش پادتن ها معمولا از روز سوم به آن گاه مقدمه میگردد .وجود و یا عدم وجود پادتن های مادری در جوجه ها از عوالی مهمی هست که می بایست در برنامه ریزی و برهه زمانی بندی اجرای واکسیناسیون در گله های طیور مسئله اعتنا قرار گیرد . میزان ایمنی در مرغ مامان و انتقال آن به جوجه ها می تواند در برد و یا این که باخت برنامه واکسیناسیون نسل بعد از آن ( جوجه ها ) نقش بسزایی داشته باشد . این مدل ایمنی غیر فعال هست یعنی به وسیله دستگاه ایمنی ساخت نمی‌شود .ایمنی مادری ممکن است در بضاعت و توان جوجه ها برای تولید پادتن ها متعاقب تجویز واکسن ، مشکل ساخت کند . در اصل پادتن های منحصر به فرد یک پادگن مانع از تهاجم آن به تن می‌شوند . همین وضعیت هنگام بازخورد پادتن های مادری با پادگن های واکسن در تن جوجه صورت میدهد . در صورتی که جوجه ها با ویروسی واکسینه شوند که درمقابل این ویروس دارنده اندازه بالایی پادتن مادری باشند ، این پادتن ها ، پادگن های واکسن را اشراف کرده و مانع از سناسایی آن توسط سلول های دستگاه ایمنی جوجه گردیده و در فیض جوجه نمیتواند پادتن فعال ایجاد نماید .درصورتی که lgG( پادتن منتقل گردیده از مرغ مامان به جوجه ) در مدت هچ اندک به جوجه های منتقل شود جوجه ایراد زا می شود زیرا نیز در مقابل آلودگی های احتمالی اساسی می باشند هممانع از تولید ایمنی در پیش‌رو واکسن تجویز گردیده میگردد .هر گاه میزان پادتن مادری علیه بیماری خاصی بالا بود تجویز واکسن در 2 هفته نخستین منجر خنثی شدن واکسن میشود . البته تجویز دیر تر موعد نیز سبب ساز آلرژی جوجه ها نسبت به بیماری می شود . اصولا میزان پادتن های مادری در تمام جوجه های وارد شده به یک فارم یکسان نیست بع همین استدلال واکسیناسیون 2-3 هفته نخستین با اثرات و پاسخ های متفاوتی یار میباشد . واکسیناسیون نوبت اولیه موجب ایمنی جوجه هایی میشود که مرحله ایمنیمادری آنها از میانگین گله تحت تر می باشد واکسیناسیون نوبت دوم موجب ایمنی جوجه هایی میگردد که ایمنی مادری آنان فراتر از متوسط هست که واکسن اول نتوانسته اثری در آن ها ساخت کند .اما واکسیناسیون دوم منجر تقویت ایمنی جوجهایی که از نوبت اولیه سود بردند نیز می گردد . میزانو زمان پادتن های مادری رابطه مستقیم با نوبت اولیه واکسیناسیون به خصوص بیماری گامبرو دارااست . در بیماری گامبرو به دلیل تضعیف ایمنی و تخریب بورس فابرسیوس و کاهش جواب نسبت به واکسن های دیگر نوبت اولیه واکسن اهمیت بیشتری داراست . پادتن مادری ضد گامبرو باعث بلوکه کردن ویروس واکسن در بورس فابرسیوس میگردد .اما در نیوکاسل و برونشیت انجام واکسیناسیون در روزهای اول قابلیت پذیر و بسیار موءثر می باشد زیرا این واکسیناسیون باعث به شکل گیری پر سرعت ایمنی موضعی میشود و با پادتن های مادری در سن یکروزگی تداخل ندارند . واکسیناسیون به شیوه قطره چشمی و اسپری در 1 روزگی موجب تحریک سرعت بالا ایمنی موضعی و حفظ در برابر بیماری میشود . نگهداری تولید گردیده در اثر تحریک غده هاردرین و در نتیجه پادتن ها در اشک میباشد و ارتباطی با پادتن های سرم خون ندارد . اشک از روش مجتری بینی وچشمی به درون دهن راه مییابذد و موجب حفاظت حیطه حلقی دهانی میگردد .
7-عوامل تضعیف کننده ایمنی : بعضی از بیماری ها و عامل ها عفونی نظیر گامبرو ، مارک ، اندک خونی عفونی جوجه ها ، رئو ویروس ها ، آدنوویروس ها و رتروویروس ها تاثیر منفی دستگاه ایمنی می شود . مسمویت غذایی ناشی از سموم قارچی ( مایکوتوکسین ها ) به ویژه آفلا توکسین سبب کاهش ایمنی جوجه ها میشود .استرس هم سبب تضعیف ایمنی میگردد .
8- پرنده بیمار : به عنوان یک اصل کلی سفارش میگردد که در گله های بیمار واکسیناسیون انجام نگیرد و بهتر است انجام این عمل تا کتاب داستان بهبود یافتن گله به تعویق افتد . پرنده مریض دستگاه ایمنی قدرتمند نداشته و واکسیناسیون اثر مناسبی نمیگذارد و زمینه بروز بیماری که بواسطه واکسیناسیون قصد پیشگیری از آن دارا‌هستند آماده میسازد بخصوص بیماری نیوکاسل ، برونشیت و لارنگوتراکئیت . انجام واکسیناسیون به رویه اسپری در جوجه های آلوده و کثیف به مایکوپلاسما ، نه تنها ایمنی مناسبی ایجاد نخواهد کرد بلکه حالت ناماعد آن ها را تشدید خواهد کرد و سبب وارد عمل شدن عامل ها زمان طلب و بیماری زا و افزایش درصد ابتلا و مرگ و میر خواهد شد . انجام واکسیناسیون در گله ای که در مرحله کمون بیماری مقابل آن بیماری واکسینه میگردد، نمیتواند چندان تاثیر گذار باشد . زیرا برهه زمانی برهه زمانی ضروری برای تولید ایمنی حفاظت کننده متعاقب تجویز واکسن وجود ندارد و بیماری متعاقب پشت راز گذاشتن زمان کمون قادر است بروز یابد . این در حالی هست که واکسیناسیون به نیکی انجام گرفته میباشد . چون واکسیناسیون یک استرس محسوب میگردد باید استرس وارده را به دستکم رساند . با در دست گرفتن کارداران استرس زا به ویژه سپس از واکسیناسیون بوسیله رئیس درست و تجویز ویتامین و احتمالا آنتی بیوتیک ( در رخ تشخیص دامپزشک ) میتوان اثرات استرس را به حداقل رساند .
9-اصول مدیریتی : واکسیناسیون نباید غذری برای پوشاندن ضعف های مدیریتی و یا این که نا مطلوب بودن برنامه امنیت زیستی باشد بلکه می بایست بخشی از یک مدیر منطقی باشد .کارداران
تاثیر گذارمدیریتی: تطهیر و ضدعفونی فارم و محوطه گذشته و در حین دوره-مدت برهه زمانی خالی ماندن تالار ها دربین دودوره – تراکم سالن ها – تهویه – مرتبه حرارت (نوسانات )-جیره غذایی – کیفیت آب – موقعیت بستر- نوک چینی مطلوب – یکسری سن بودن گله جان دار در فارم- در دست گرفتن ورود خروج افراد و وسایل – جلوگیری از ورود طیوران